Yemeklere kattığı eşsiz lezzetin yanı sıra şifa deposu olmasıyla da bilinen sumak ekşisinin yapımına Midyatlı kadınlar el attı. Midyat Çok Amaçlı toplum Merkezi (ÇATOM)’da bir araya gelen kadınlar, boş zamanlarını değerlendirmek ve aile bütçelerine katkı sağlamak için başladıkları doğal Sumak Ekşisi üretim işini geliştirerek şimdi önemli bir sektör haline getirdiler. Kadınlar, tarafından gerek ticari amaçlı gerekse evlerinde kullanılmak üzere yapılan sumak ekşisinin bir şişesi 30 liradan alıcı buluyor.

Dağlarda, bağlarda, bahçelerde ve doğal ortamlarda susuz yetişen sumak bitkisinden elde edilen sumak, ‘sumak ekşisi’ yapılarak değerlendiriliyor. Yapımı son derece zahmetli olan Sumak ekşisi için ilk önce dalından sumaklar toplanıp, güneşte kurutuluyor. Ardından tuzlu suyun içinde yaklaşık 6 saat bekletilen sumağın bu şekilde aromasını suya bırakması sağlanıyor. Daha sonra elle sıkılarak tülbentten süzülen sumağın suyu yaklaşık bir ay güneşte bekletildikten sonra koyulaşıp sumak ekşisi haline dönüşüyor.

Not: Videodan ses duyulmadığında kulaklık ile dinleyiniz!

Özellikle dolmaların ve ekşili yemeklerin vazgeçilmezi sumak ekşisi son yıllarda ekonomik olarak tavan yapmış durumda. Sezonda yaklaşık bin şişe sumak ekşisi üreten kadınlar, büyük restaurant, lokanta ve evlerde doğal ekşi olarak kullanılan sumak ekşisinin tanesini 30 TL’den satarak aile bütçesine önemli bir katkı sağlıyorlar.

Midyat Çatom Yöneticisi Gülten Erol, sumak ekşisinin özellikle Çatom’daki kadınlar tarafından büyük emeklerde yapıldığını ifade ederek, sumak ekşisinin sofraların vazgeçilmez yiyeceklerinden biri olduğunu belirtti. Sumak ekşisi yapımı hakkında da bilgi veren Erol, şunları söyledi:

“Daha önce nar suyunu çıkarıyorlardı, bizlerde Sumak suyunu yaptık. yemekler için sumak suyu, nar suyundan daha ekşi ve daha güzeldir. Her sene yapıyoruz. İlk defa Midyat’ta biz yaptık. Midyatlı kadınlar burada sumak suyu (ekşisi) yapıyorlar. Sumak suyunu (ekşisini) öncelikle getirip leğenlere boşaltıyoruz. Ardından biraz tuzda içine karıştırıp üzerine su boşaltıyoruz. Bu şekilde suyun içinde 5-6 saat bekliyor. Sumak aromasını suya bıraktıktan sonra, sumağı sudan ayırıyoruz ve sadece suyu bırakıyoruz. 30 güne kadar da bu sumak suyunu güneşte bekletiyoruz. Üç günde bir de bir yazmadan o suyu süzüyoruz, katılaşıncaya kadar. Şuanda bu hazır bitmiş olanı. Yemeklerimizde, dolmalarda, salatalarda kullanıyoruz. bamya yemeğinde de güzel oluyor. Daha sonra şişelere koyup satıyoruz. Kadınlarımız da burada para kazanıyorlar.”

Sumak ekşisi yapımında çalışan İlham Abdurrahman, “Sumağı getirip nemlendiriyoruz. Daha sonra süzüyoruz. Suyu ekşidir. Suyunu satıyoruz. Vatandaşlar kendine alıyor. Tadı ekşidir, güzeldir. Nar suyundan da daha güzeldir” dedi.

Sumak ekşisi yapımında çalışan Nadya Ali de, “Sumak suyunu yapıyoruz. Sarmaların, salatanın  içine koyuyoruz. Tadı çok güzel, beğeniliyor. Almak için şimdiden talep var, satıyoruz” dedi.