Asıl neden cemaat çatışması mı

AKP’de MİT-yargı restleşmesi, "2014'teki cumhurbaşkanlığı seçiminin kavgasının başladığı" ve "Gülen cemaatinin Erdoğan'la alttan alta sürdürdüğü çatışmayı ilk kez açık ettiği" şeklinde değerlendirildi.

ERDEM GÜL / CUMHURİYET

MİT Müsteşarı Hakan Fidan ve teşkilat yöneticilerinin ifadeye çağrılması ve ardından gelen restleşmelerle olayın kavga boyutu kazanması, AKP içinde bir süredir fısıltı halinde konuşulan iki temel konunun açıkça konuşulmasına neden oldu.

Devlet içinde savaş haline dönüşen MİT-yargı kapışması, AKP’de ‘tabu’ gibi görülen derinlerdeki senaryoları gün ışığına çıkardı. Fidan ve MİT yöneticilerinin ifadeye çağrılmaları, ardından savcının yetkilerine itiraz etmeleri, bunun üzerine de savcılığın rest çekip yakalama kararı çıkarması olayları, AKP içinde “Kürt sorunundan Suriye-İran-İsrail-ABD bağlantılarına, Fethullah Gülen-AKP çatışmasındaki yeni aşamadan Erdoğan’ın Köşk hesaplarının bozulmasına” kadar genişleyen çok sayıda senaryonun öne çıkan unsurları şöyle:

Köşk kavgası başladı: Abdullah Gül’ü 2014’te Köşk’ten indirecek ve yeniden adaylığına izin verilmeyecek yasa yeni çıktı. Artık partinin ve hükümetin 2014’e kadar olan projeksiyonu Erdoğan’ın Köşk’e çıkması hedefine yöneliktir. Ancak bu sürecin çatışmalı olacağı, bu olayla ortaya çıktı.

Gülen-AKP kapışması: Gülen cemaati, ilk kez açıkça Erdoğan’a rest çekti. Aslında 2007’den bu yana özellikle Ergenekon sürecinde çok uyumlu giden iktidar-Gülen ilişkisi alttan alta hep dönem dönem soğuk rüzgârlarla yürüdü. Anayasa değişiklikleriyle ilgili 12 Eylül 2012 referandumunda çok büyük bir bütünlük varken 12 Haziran öncesi gerilim yaşandı. Ancak bu tür gerilimler hiç sızdırılmadı. Cemaat ilk kez açıkça kavga ediyor ve bunu da medya aracılığıyla kamuoyu önünde yapmayı tercih ediyor. Cemaate yakın yayın organlarının MİT hakkındaki suçlamaları yansıtan yayınları manidar.

Cemaat MİT’i de istiyor: Cemaat, bu operasyonla Erdoğan’ı hedef olarak seçerken aynı zamanda doğrudan MİT’i de hedef alıyor. Çünkü Emniyet’te ve yargıda büyük mesafe aldıkları halde MİT’te bunu gerçekleştiremediler.

İsrail-Uludere: MİT’e yönelik operasyonla başlayan bu kavganın ardında İsrail izleri de var. İsrail devlet yetkilileri de Gülen cemaati gibi MİT’in başında Fidan’ın bulunmasından rahatsız.

Suriye-İran: MİT üzerinden Erdoğan’a Suriye ile ilgili alınacak kararlar konusunda mesaj veriliyor. Türkiye bir süredir Suriye-İran ile gergin hale getirildi. Şimdi Suriye ile savaş kapıda. Dolayısıyla hükümete Suriye konusunda bir müdahalede bulunuluyor olabilir. Bu da devlet içinde görünen bu çatışmanın aslında ABD’ye kadar uzanan boyutları olduğunu gösterir.

Kürt sorunu: Bu olayda MİT Müsteşarı’na yönelik operasyonun içeriğinde Kürt sorunu var. Oslo görüşmeleri ve KCK operasyonları var. Dolayısıyla burada yargı eliyle siyasi iradenin Kürt sorununda attığı adımlar sorgulanmaya, hatta yargılanmaya açılıyor. Bunun Kürt sorunu açısından da önemli sonuçları olacak. Ama en önemlisi siyasi irade teslim alınmak isteniyor ve malzeme de Kürt sorunu. Siyasi iradeye Kürt sorunu gerekçe gösterilerek ateş ediliyor.